Ontslag op staande voet wegens drugsgebruik: mag dat zomaar?

Onlangs haalde een bedrijf uit Twente het nieuws. Een medewerker werd gefilmd terwijl hij in de bedrijfsbus drugs gebruikte. De beelden gingen razendsnel rond op sociale media en bereikten tienduizenden kijkers. Voor het bedrijf had dit grote gevolgen: reputatieschade, bezorgde klanten en veel media-aandacht. De reactie van de werkgever was duidelijk: de medewerker werd diezelfde avond nog op staande voet ontslagen.

Dat roept de vraag op: mag je een medewerker zomaar ontslaan in zo’n situatie?

De juridische kant van ontslag op staande voet

Ontslag op staande voet is een van de zwaarste maatregelen die een werkgever kan nemen. Het is alleen toegestaan als er sprake is van een dringende reden én als deze direct aan de medewerker wordt medegedeeld.

Drank- of drugsgebruik kan zo’n dringende reden zijn, maar rechters kijken altijd naar de omstandigheden. Factoren zoals eventuele eerdere waarschuwingen, de functie van de medewerker en de gevolgen voor de organisatie spelen een belangrijke rol.

In dit geval speelde mee dat:

1.         het drugsgebruik zichtbaar en aantoonbaar was (op beeld),

2.        de bedrijfsbus met logo in beeld kwam, waardoor de reputatie direct werd geschaad,

3.        klanten en relaties het vertrouwen konden verliezen.

Een arbeidsrechtadvocaat gaf in de media aan dat dit ontslag juridisch gezien waarschijnlijk standhoudt, juist vanwege de ernstige impact op het imago van het bedrijf.
Belangrijk om te weten: zorgvuldigheid blijft altijd essentieel. Een werkgever moet hoor en wederhoor toepassen, de feiten goed vastleggen en het ontslag snel én schriftelijk bevestigen.

Wat kun jij als werkgever hiervan leren?

Dit voorbeeld laat zien dat je als werkgever niet alles in de hand hebt, maar wel veel kunt voorkomen en kaderen.

1.         Zorg voor duidelijke regels
Leg gedragsregels vast in een personeelshandboek of arbeidsvoorwaardenreglement. Zo is voor iedereen helder wat wel en niet wordt geaccepteerd.

2.        Wees consequent
Wanneer je overtredingen constateert, handel dan consistent. Soms begint dit met een waarschuwing, maar in ernstige gevallen kan ontslag op staande voet gerechtvaardigd zijn.

3.        Weeg altijd de omstandigheden af
Was er sprake van gevaar? Was de medewerker eerder gewaarschuwd? En hoe groot is de impact op je organisatie en reputatie?

4.       Zoek advies voordat je beslist
Omdat ontslag op staande voet verstrekkende gevolgen heeft – geen transitievergoeding, geen recht op WW – is zorgvuldigheid cruciaal. Een goede HR- of juridisch adviseur kan helpen de juiste beslissing te nemen.

Conclusie

Dit soort incidenten maakt duidelijk hoe groot de gevolgen van één actie kunnen zijn. Voor de medewerker, maar ook voor de werkgever en het imago van een bedrijf. Ontslag op staande voet is soms gerechtvaardigd, maar vraagt altijd om een zorgvuldige afweging.

Bij Xelio staan we naast werkgevers in dit soort lastige situaties. We helpen je niet alleen met de juridische kant, maar vooral ook met preventieve maatregelen: van het opstellen van een duidelijk personeelshandboek tot het voeren van het juiste gesprek met je medewerkers.

Want wat telt zijn de mensen. Met een transparante, menselijke aanpak voorkom je veel problemen voordat ze escaleren. En als het toch misgaat, dan zijn wij er om samen de juiste stappen te zetten.